تهیه شده توسط: گروه محتوایی تفاوتچی نویسنده: امین فتحی
کودکان مبتلا به سندرم داون اغلب افرادی با ارتباط قوی هستند و از همان کودکی تمایل دارند که ارتباطات اجتماعی داشته باشند، اما بیشتر بر مهارتهای غیرکلامی تکیه میکنند، مانند اشارات. این کودکان تأخیرات قابل توجهی در زمینه گفتار و زبان دارند، اما زمانی که شروع به حرف زدن میکنند، از مهارتهای گفتاری و زبانی خود به خوبی استفاده میکنند، به ویژه اگر توسط یک حمایتکننده در محیطهای مختلف مانند مدرسه و خانه حمایت و تشویق شوند. آنها مشکلات خاصی در زمینه یادگیری گرامر و توسعه گفتار واضح و مفهوم دارند.
بعضی از عواملی که مشکلات یادگیری صحبت کردن کودکان مبتلا به سندرم را تعیین میکنند، شناخته شدهاند و این شناخت زمینهای را برای اعمال راهبردهای مداخلهای مؤثر فراهم کرده است. محققان و متخصصان همه با اهمیت بودن اصول مداخلات مؤثر موافقت میکنند، زیرا مهارتهای گفتاری و زبانی برای پیشرفت تواناییهای ذهنی مانند تفکر، استقلال، و بازیابی به اندازه مهمی که برای اشتراک اجتماعی است، اهمیت دارد. بنابراین، تمرکز بر گفتار و زبان از زمان تولد تا بزرگسالی بسیار مهم و ضروری است.
این دیدگاه همه مراحل توسعه را، از زمان تولد تا دوران نوجوانی، دربرمیگیرد و تمام نیازهای زبانی و گفتاری کودک را در دوران ابتدایی و ثانویه در نظر میگیرد. بنابراین، معلمان و والدین به دنبال مطالعه این نظریه هستند، زیرا مشکلات کودکانشان معمولاً ریشه در سالهای پیش از ورود به مدرسه دارد.
مهارتهای گفتاری و زبانی برای اکثر بچهها و بزرگسالان مبتلا به سندروم داون، مشکلافزار و دشوار است. آنها اغلب از دوران نوزادی علاقهمند به برقراری ارتباط با دیگران هستند و مهارتهای غیرکلامی مانند اشارهها و علائم را به خوبی تسلط دارند. اما مهارتهای زبان بیانی معمولاً نسبت به مهارتهای غیرکلامی با تأخیر مواجه میشود، که نشان میدهد از یک تاریخچه آسیب خاص در زمینه زبانی رنج میبرند.
این نشان میدهد که بخش مربوط به مداخله شدید و هدفمند باید از دوران نوزادی و کودکی مورد توجه قرار گیرد، زیرا در این کودکان، اختلاف عمیقی بین تواناییهای کلامی و غیرکلامی وجود دارد. در طی ۳۰ سال گذشته، تحقیقات زیادی در زمینه گفتار و زبان کودکان مبتلا به سندروم داون صورت گرفته است، که در ۱۰ سال اخیر به دلیل تحقیقات مهم و مفید، توجه بیشتری به آن شده است.
توافق نظر میان متخصصان وجود دارد که مداخلات درمانی موثر برای گفتار کودکان مبتلا به سندرم باید در سنین ابتدایی انجام شود. این مدل تکامل گفتار و زبان را توضیح میدهد و بر تأکید بر یافتههای اصلی و کلیدی تحقیقات در زمینه گفتار سندروم داون تأکید دارد.
الف- پردازش ها و تأثیرات رشد و تکامل گفتار و زبان در کودکان در حال رشد.
ب- مشکلات خاص گفتار و زبان در کودکان سندروم داون و علتهای احتمالی آن.
ج- مداخلات مؤثر.
توانایی صحبت کردن به موقع در کودکان سندرم داون بسیار اهمیت دارد.
گفتار کردن اهمیتدارترین کاری است که یک کودک انجام میدهد و این حیطه برای پیشرفت سایر حوزههایشان بسیار حیاتی است. تکامل زبان و گفتار نقش اساسی در پیشرفت و رشد سایر حوزههایشان دارد، از جمله پیشرفت اجتماعی و عاطفی و همچنین تواناییهای ذهنی یا شناختی.
آسیب هایی که کودکان سندروم داون در زمینه گفتار دارند:
مهارتهای گفتاری و زبانی در کودکان سندرم داون به طور چشمگیری با تأخیر مواجه است و مهارتهای گفتاری و زبانی بیشتر از تواناییهای غیرکلامی با تأخیر مواجه است.تحقیقات یک حوزه خاصی از تأخیرهای گفتاری و زبانی و مشکلات مرتبط با سندروم داون را مشخص کرده است.
اصول اصلی برای مداخلات مؤثر توسط متخصصین فراهم شده است و بر آن توافق دارند.مهارتهای زبانی و گفتاری پایه رشد اجتماعی و شناختی فرد است؛ بنابراین بر رشد تمام جنبهها تأثیر میگذارد.
پیشرفت و بهبود مهارتهای گفتاری و زبانی کودکان سندروم داون باعث پیشرفت تمام جنبههای تکاملی شان و بهبود کیفیت زندگی شان میشود.فعالیتهای مربوط به پیشرفت مهارتهای گفتاری و زبانی میتواند توسط والدین، درمانگران و معلمین از زمان کودکی تا بزرگسالی اعمال شود.
مهارتهای گفتاری و زبانی در کودکان سندرم داون برای تعاملات اجتماعی در زمینه های زیر لازم می باشد:
کنترل کردن و نظارت بر خواستهها به عنوان مثال ابراز ناراحتی.
درک اینکه در اطراف شما چه اتفاقاتی رخ میدهد.
یافتن دوستان
شرکت در بازیهای گروهی
بحث درباره رویدادهای گذشته و آینده
همراهی در احساسات، اندوهها، خوشحالیها و تجربیات جدید.
مهارت های گفتار و زبان برای تعاملات اجتماعی در کودکان سندرم داون چرا مهم است؟
توانایی صحبت کردن به کودکان این امکان را میدهد که بر جهان احساسی و اجتماعی خود کنترل داشته باشند. صحبت کردن کودک را قادر میسازد تا برای آنچه که میخواهد سؤال بپرسد و درخواست کند و قادر میسازد که در تجارب سهیم شود و آنچه را که رخ میدهد درک کند و هنگامی که ناراحت و یا آسیب دیده است، آن را بیان کند. به طور خلاصه، صحبت کردن کودک را قادر میسازد تا با دیگران مرتبط شود.
در سالهای پیش دبستان، توانایی برقراری ارتباط کودک را قادر میسازد تا با دیگران بتواند بازی کند و شریک شود و چیزهای مختلف را یاد بگیرد. در مدرسه و در تمام طول زندگی، ارتباط پایه تکامل و رشد دوستیابی، سهیم شدن تجارب، حمایت از دیگران و بحث و مذاکره، سفر کردن، کار کردن و ... است.
مهارتهای گفتاری و زبانی که برای توانمندیهای ذهنی کودکان سندرم داون لازم می باشند:
کلمات برای دانش و درک
کلمات برای تفکر
کلمات برای استدلال
کلمات برای بازیابی
کلمات برای ارتباط