آموزش به کودکان سندروم داون

                                                            تهیه شده توسط: گروه محتوایی تفاوت چی            نویسنده: امین فتحی

سندروم داون ناشی از اضافه شدن یک کروموزوم اضافی در فرایند اسپرم زایی یا تخمک زایی است. کودکان سندروم داون می‌توانند یاد بگیرند و کارها را مانند افراد عادی انجام دهند. آنها توانایی تقلید پذیری بالایی دارند و می‌توانند در مدارس عادی درس بخوانند. رشد آنها آهسته‌تر است و برای آموزش به آنها باید تصورات غلط را کنار بگذاریم. مشارکت در کلاس‌ها و جلسات درمانی می‌تواند به پیشرفت آنها کمک کند. از لحظه تولد تا شش سالگی، زمان مهمی برای توسعه آنهاست و نیاز به مراقبت و توجه والدین دارند.

کودکان با سندروم داون معمولاً در برخی زمینه‌های توسعه‌ای تاخیر نسبت به همتایان خود دارند. این تاخیرها ممکن است در زمینه‌های مختلف شامل فیزیکی، شناختی، زبانی و اجتماعی-احساسی باشد. در زیر به برخی از زمینه‌هایی که کودکان با سندروم داون معمولاً در آن‌ها تاخیر دارند، اشاره می‌کنم:

1-رشد حرکتی: شامل حرکات درشت و حرکات ظریف می باشد

2_حرکات درشت: به معنی استفاده از عضلات برای نشستن ایستادن راه رفتن دویدن ‍‍‍و… میباشد همچنین شامل تعادل و تغییر وضعیت نیز میباشد

3_حرکات ظریف: استفاده از دست ها و انگشتان برای غذا خوردن نقاشی کشیدن و بستن دکمه های لباس و بازی کردن را شامل میشود

بسیاری از کودکان سندروم داون در مهارتهای حرکتی درشت و ظریف ، دچار تاخیر هستند.

بنابرین یک برنامه آموزشی مستمر به آنها کمک میکند در این زمینه ها تا حدود زیادی تاخیر جبران شود.

کاردرمانی جسمی در سندروم داون، از 4 ماهگی آغاز می‌شود. ماساژ درمانی برای تقویت عضلات کودکان مهم است و تاخیر رشد را به حدی کاهش می‌دهد. هدف کوتاه مدت آموزش رشد حرکتی در کودکان سندروم داون، به دست آوردن مراحل اولیه رشد حرکتی مانند غلت زدن و خزیدن است. هدف بلند مدت آموزش، راه رفتن و حرکات اصلاحی است.

کودکان سندروم داون در زمینه درک و ذهنی با همسالان خود تفاوت دارند. آموزش زودهنگام قبل از مدرسه برای آنها ضروری است و زمان مناسب برای آموزش ذهنی آنها از 7 ماهگی است. درمانگران آموزش را به صورت مستقیم یا از طریق بازی ارائه می‌دهند و از رویکرد بازی درمانی برای آموزش استفاده می‌کنند.

آموزش ذهنی در کودکان سندروم داون از طریق تقلید و بازی ها صورت می‌گیرد. در کودکان 2 تا 4 سال، می‌توان بازی هایی مانند خاله بازی، مامان بازی و دکتر بازی را برای آموزش مفاهیم و نقش ها استفاده کرد.

انواع بازی ها در کودکان سندروم داون

•با توجه به علاقه کودکان به آواز خواندن ، برای آنها یادگیری کلمات از طریق آواز خواندن می تواند تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.

•پازل های ساده برای یادگیری حل مساله و تقویت توجه و تمرکز در آنها مفید و پرکاربرد است.
• بازی با توپ که سبب تقویت هماهنگی چشم و دست و هماهنگی چشم و پا می شود.

•مچاله کردن کاغذ و قیچی کردن که سبب تقویت انگشتان دست و مهارت دست ورزی می شود.

•کشیدن نقاشی دراین کودکان به منظور شناخت رنگ ها و به کار گیری اشیا برای انتقال مفاهیم

•نیز بسیار مفید است وبه زندگی هرچه بهتر این کودکان کمک می کند

آموزش ریاضی به کودکان سندروم داون:

• از اشیاء و مواد قابل لمس برای آموزش مفاهیم ریاضی استفاده کنید.
• برای درک مفهوم اعداد، از اشیاءی مانند مهره یا نخود استفاده کنید و کودکان را تشویق کنید آنها را دستکاری و شمارش کنند.
• در مرحله بعد، کودکان باید بتوانند اشیاء واقعی محیط اطرافشان را مانند صندلی، میز، کتاب و قاشق شمارش کنند.
• در روش تشبیهی، معلم از یک داستان برای معرفی مفهوم استفاده می‌کند و با پرسش و پاسخ، دانش‌آموز را به نتیجه‌گیری و یادگیری مفهوم هدایت می‌کند.

اصول آموزش کودکان سندروم داون:

1. به آنها فرصت دهید تا کارهای خود را به پایان برسانند و در یادگیری کمک کنید.
2. از تکرار و تمرین مکرر برای یادگیری استفاده کنید.
3. توجه داشته باشید که کودکان سندروم داون توجه و تمرکز پایینی دارند، بنابراین از هیجان و استفاده از روش‌های جذاب در آموزش استفاده کنید.
4. در طول آموزش، از تحقیر و سرزنش خودداری کنید و به جای آن، حمایت و تشویق را به آنها ارائه دهید.
5. در برخورد با رفتارهای لجبازانه، به کودکان فرصت دهید تا خودشان کارها را انجام دهند و آزادی عمل داشته باشند.
6. مرحله قبلی باید به درستی یادگیری شده باشد قبل از شروع به مرحله جدید.
7. دستورات وارد شده برای کودکان باید کاملاً واضح، روشن و قابل درک باشند و از جملات پیچیده و گنگ خودداری شود.
8. تمرینات یادگیری و برنامه‌های کلاسی نباید خشک و کسل کننده باشند و معلم باید در روش‌های یادگیری خلاقیت داشته باشد.
9. آموزش‌ها باید به حداکثر سادگی ممکن باشند تا برای کودکان قابل فهم باشند و آموزش‌دهندگان باید صبور و شکیبا باشند.

سخن آخر

کودکان سندروم داون:
- ویژگی خاصی به نام مهربانی دارند و به طور بی دلیل عشق خود را نشان می‌دهند.
- کار کردن با این کودکان نیازمند عشق و همراهی است، علیرغم تصورات اشتباه برخی افراد درباره پیچیدگی کار با آنها.
- حمایت و همراهی با کودکان سندروم داون می‌تواند به کشف استعدادهای منحصر به فرد آنها منجر شود.