تهیه شده توسط: گروه محتوایی تفاوتچی نویسنده: امین فتحی
صرع یک اختلال مغزی است که باعث تشنج می‌شود. تشنج یک اختلال موقت در فعالیت الکتریکی مغز است که می‌تواند باعث علائم مختلفی از جمله حرکات غیرقابل کنترل، از دست دادن هوشیاری و تغییرات حسی یا شناختی شود.
علائم صرع در کودکان
علائم صرع در کودکان بسته به نوع تشنج می‌تواند متفاوت باشد. برخی از شایع‌ترین علائم صرع در کودکان عبارتند از:
- خیره شدن به یک نقطه
- لرزش یا تکان خوردن بدن
- از دست دادن هوشیاری
- ادرار یا مدفوع در اختیار نداشتن
- جویدن یا بلعیدن مشکل
- تنفس سریع یا کند
- تغییر رنگ پوست
انواع صرع در کودکان
صرع انواع مختلفی دارد که بر اساس نوع تشنج و قسمت‌های درگیر مغز طبقه‌بندی می‌شوند. برخی از شایع‌ترین انواع صرع در کودکان عبارتند از:
- تشنج‌های ساده جزئی: این نوع تشنج‌ها معمولاً با خیره شدن به یک نقطه، لرزش پلک‌ها یا لب‌ها، یا حرکات غیرقابل کنترل در یک طرف بدن شروع می‌شوند.
- تشنج‌های پیچیده جزئی: این نوع تشنج‌ها معمولاً با تغییرات حسی یا شناختی مانند گیجی، توهم یا هذیان همراه هستند.
- تشنج‌های تونیک-کلونیک عمومی: این نوع تشنج‌ها شایع‌ترین نوع تشنج در کودکان هستند. در این نوع تشنج‌ها، کودک ابتدا سفت می‌شود و سپس دچار لرزش‌های ناگهانی می‌شود.
- تشنج‌های ابسنس: این نوع تشنج‌ها معمولاً با خیره شدن به یک نقطه و وقفه تنفسی کوتاه مدت همراه هستند.
علت صرع در کودکان
علت صرع در کودکان هنوز به طور کامل مشخص نیست. برخی از عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به صرع در کودکان را افزایش دهند عبارتند از:
- آسیب مغزی ناشی از زایمان، تولد زودرس، ضربه به سر یا عفونت مغز
- اختلالات ژنتیکی
- مشکلات متابولیکی
- تومور مغزی
تشخیص صرع در کودکان
تشخیص صرع در کودکان معمولاً بر اساس شرح حال پزشکی کودک، معاینه فیزیکی و نتایج آزمایشات انجام می‌شود. آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- الکتروآنسفالوگرام (EEG): این آزمایش فعالیت الکتریکی مغز را ثبت می‌کند.
- تصویربرداری از مغز: این آزمایش‌ها از جمله ام‌آر‌آی (MRI) و سی‌تی‌اسکن (CT) می‌توانند برای بررسی ساختار مغز استفاده شوند.
درمان صرع در کودکان
درمان صرع در کودکان معمولاً با داروهای ضد تشنج انجام می‌شود. در برخی موارد، ممکن است از رژیم‌های غذایی خاص یا جراحی برای درمان صرع استفاده شود.
در ادامه به برخی از موارد درمانی و پیشگیری از بیماری صرع در کودکان اشاره می کنیم:
درمان دارویی
درمان دارویی، شایع‌ترین روش درمان صرع در کودکان است. داروهای ضد تشنج با تنظیم فعالیت الکتریکی مغز به جلوگیری از تشنج کمک می‌کنند.
نوع داروی ضد تشنج و دوز آن باید توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب تعیین شود. پزشک ممکن است داروهای مختلف را امتحان کند تا داروی موثرترین را برای کودک شما پیدا کند.
در برخی موارد، ممکن است لازم باشد کودک بیش از یک داروی ضد تشنج را مصرف کند.
عوارض جانبی داروهای ضد تشنج
داروهای ضد تشنج می‌توانند عوارض جانبی مختلفی داشته باشند. شایع‌ترین عوارض جانبی عبارتند از:
- خواب‌آلودگی
- سرگیجه
- تاری دید
- اختلالات گوارشی
- افزایش وزن
- ریزش مو
*در صورت بروز عوارض جانبی، با پزشک کودک خود مشورت کنید.
رژیم غذایی کتوژنیک
رژیم غذایی کتوژنیک یک رژیم غذایی خاص است که حاوی مقادیر زیادی چربی و مقادیر کم کربوهیدرات است. این رژیم غذایی با ایجاد حالت کتوزیس در بدن، به جلوگیری از تشنج کمک می‌کند.
رژیم غذایی کتوژنیک برای همه کودکان مبتلا به صرع مناسب نیست. این رژیم غذایی باید تحت نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب انجام شود.
جراحی
جراحی یک گزینه درمانی برای کودکان مبتلا به صرع است که به درمان دارویی پاسخ نمی‌دهند. جراحی می‌تواند با برداشتن قسمتی از مغز که تشنج در آن رخ می‌دهد، به جلوگیری از تشنج کمک کند.
جراحی برای همه کودکان مبتلا به صرع مناسب نیست. این جراحی باید تحت نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب انجام شود.
نقش والدین در درمان صرع
والدین کودکان مبتلا به صرع نقش مهمی در درمان این بیماری دارند. والدین باید در مورد بیماری کودک خود اطلاعات کافی داشته باشند و بتوانند در صورت بروز تشنج، اقدامات لازم را انجام دهند.
برخی از نکاتی که والدین کودکان مبتلا به صرع باید به آنها توجه کنند عبارتند از:
- آموزش در مورد علائم و انواع تشنج
- یادگیری نحوه کمک به کودک در صورت بروز تشنج
- مدیریت داروهای ضد تشنج
- برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های روزانه و مدرسه کودک
پیشگیری از صرع در کودکان
هیچ راه شناخته شده‌ای برای پیشگیری از صرع در کودکان وجود ندارد. با این حال، می‌توان با کاهش خطر عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به صرع را افزایش دهند، خطر ابتلا به این بیماری را در کودکان کاهش داد. برخی از اقداماتی که می‌توانند برای کاهش خطر ابتلا به صرع در کودکان انجام شوند عبارتند از:
- رعایت ایمنی در دوران بارداری و زایمان
- واکسیناسیون کامل کودکان
- جلوگیری از ضربه به سر کودکان
نقش والدین در مراقبت از کودکان مبتلا به صرع
والدین کودکان مبتلا به صرع باید در مورد بیماری کودک خود اطلاعات کافی داشته باشند و بتوانند در صورت بروز تشنج، اقدامات لازم را انجام دهند. برخی از نکاتی که والدین کودکان مبتلا به صرع باید به آنها توجه کنند عبارتند از:
صرع یک اختلال مغزی است که باعث تشنج می‌شود. تشنج یک اختلال موقت در فعالیت الکتریکی مغز است که می‌تواند باعث علائم مختلفی از جمله حرکات غیرقابل کنترل، از دست دادن هوشیاری و تغییرات حسی یا شناختی شود.
کودکان مبتلا به صرع نیاز به مراقبت و حمایت ویژه از سوی والدین دارند. والدین این کودکان باید در مورد بیماری کودک خود اطلاعات کافی داشته باشند و بتوانند در صورت بروز تشنج، اقدامات لازم را انجام دهند.
برخی از نکاتی که والدین کودکان مبتلا به صرع باید به آنها توجه کنند عبارتند از:
- آموزش در مورد علائم و انواع تشنج: والدین باید در مورد علائم و انواع مختلف تشنج اطلاعات کافی داشته باشند تا بتوانند در صورت بروز تشنج، اقدامات لازم را انجام دهند.
- یادگیری نحوه کمک به کودک در صورت بروز تشنج: والدین باید نحوه کمک به کودک در صورت بروز تشنج را بیاموزند. این شامل اقداماتی مانند محافظت از کودک در برابر آسیب، اطمینان از تنفس کودک و تماس با اورژانس در صورت لزوم است.
- مدیریت داروهای ضد تشنج: والدین باید نحوه مدیریت داروهای ضد تشنج کودک خود را بیاموزند. این شامل موارد زیر است:
- اطمینان از اینکه کودک داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف می‌کند.
- آگاهی از عوارض جانبی احتمالی داروهای ضد تشنج.
- نظارت بر وضعیت کودک برای ردیابی هرگونه تغییر در رفتار یا عملکرد.
- برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های روزانه و مدرسه کودک: والدین باید برای فعالیت‌های روزانه و مدرسه کودک خود برنامه‌ریزی کنند. این شامل موارد زیر است:
- آگاهی از قوانین و مقررات مدرسه در مورد کودکان مبتلا به صرع.
- صحبت با معلمان و سایر کارکنان مدرسه در مورد بیماری کودک.
- فراهم کردن محیطی ایمن و حمایت‌کننده برای کودک در خانه و مدرسه.
- حمایت عاطفی از کودک: والدین باید از کودک خود حمایت عاطفی کنند. این شامل موارد زیر است:
- پاسخگویی به سوالات و نگرانی‌های کودک.
- ایجاد احساس امنیت و اعتماد به نفس در کودک.
- کمک به کودک برای سازگاری با بیماری خود.
در اینجا چند نکته خاص برای کمک به والدین کودکان مبتلا به صرع آورده شده است:
- با پزشک کودک خود در مورد اهداف درمانی صحبت کنید. پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا تعیین کنید که آیا هدف درمان کنترل تشنج است یا کنترل تشنج و بهبود کیفیت زندگی کودک.
- از گروه‌های حمایتی برای والدین کودکان مبتلا به صرع استفاده کنید. این گروه‌ها می‌توانند منبع ارزشمندی از اطلاعات، حمایت و همدلی باشند.
- از منابع آنلاین و سایر منابع اطلاعاتی در مورد صرع استفاده کنید. با آگاهی بیشتر در مورد بیماری، می‌توانید مراقبت بهتری از کودک خود انجام دهید.
یادآوری این نکته مهم است که هر کودک مبتلا به صرع متفاوت است. آنچه برای یک کودک مفید است ممکن است برای کودک دیگر مفید نباشد. مهم است که با پزشک کودک خود در مورد برنامه مراقبت خاص کودک خود صحبت کنید.
