دلیل ایجاد فلج مغزی یا cp چیست

                                                            تهیه شده توسط: گروه محتوایی تفاوتچی            نویسنده: امین فتحی

فلج مغزی یا سی پی (CP)، یکی از بیماری‌های عصبی رایج در کودکان است که به دلیل آسیب به مغز در دوران رشد بوجود می‌آید. علت این بیماری متنوع است. این بیماری می‌تواند تأثیراتی روی هوش، گفتار و بیشترین تأثیر را بر روی حرکت کودک داشته باشد. همچنین، ممکن است بیماری های همراه مانند تشنج یا بیماری‌های دیگر نیز در ارتباط با این بیماری وجود داشته باشد.

فلج مغزی یا سی پی می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. این عوامل شامل مشکلات قبل از تولد، حین تولد و بعد از تولد می‌باشد. در قبل از تولد، عفونت های دوران بارداری، مصرف برخی داروها، پیچیدن بند ناف و ناسازگاری های خونی مادر و کودک می‌توانند علل ایجاد فلج مغزی باشند.

دلایل ابتلا به فلج مغزی چیست؟

در حین تولد، عدم رسیدن اکسیژن به کودک می‌تواند عامل اصلی باشد. و در بعد از تولد، تشنج های نوزادی و عدم رسیدن اکسیژن به کودک می‌توانند عوامل خطرساز باشند. علائم فلج مغزی شامل اسپاسیتی (سفتی) در دستان، پاها یا تنه، اختلال حرکتی یا عدم حرکت در اندام‌ها، مشکلات گفتاری و مشکلات ذهنی است. همچنین، کودک ممکن است مراحل رشدی مانند گردن گرفتن و نشستن را به موقع طی نکند.

بیماری سی پی (سکته مغزی نوزادان) انواع مختلفی دارد که شامل همی پلژی (فلج نیمه بدن)، دای پلژی (فلج دو پا)، مونو پلژی (فلج یک دست) و کوادرو پلژی (فلج چهار اندام) می‌شود. فلج مغزی در حدود یک نوزاد از هر ۱۰۰۰ نوزاد وزن طبیعی و در صورتی که نوزاد کم وزن باشد، این عدد حدود یک نوزاد از هر ۶۰ نوزاد است.

تشخیص فلج مغزی معمولاً پس از ۶ ماهگی صورت می‌پذیرد و علائمی مانند سفتی در دستان و پاها می‌توانند نشان دهنده آن باشند. روش‌های تشخیصی شامل ارزیابی رفلکسی کودک و تصویربرداری از مغز نوزاد است. درمان فلج مغزی شامل درمان توانبخشی، کاردرمانی و گفتاردرمانی است که به مشکلات حرکتی و گفتاری کودکان می‌پردازد. در مرکزهای کاردرمانی و گفتاردرمانی ارجاع داده شده به ارزیابی و درمان کودکان سی پی پرداخته می‌شود.

درمان کودکان مبتلا به فلج مغزی:

در کودکان سی پی، بخش‌هایی از مغز که مسئول حرکت هستند آسیب می‌بینند. این آسیب غیر پیش رونده است و مغز در دیگر قسمت‌ها آسیب نمی‌بیند. درمان سی پی بر پایه کاهش مشکلات و علائم آن تمرکز دارد. پیش بینی آینده کودکان سی پی بر اساس بهبود مهارت‌های حرکتی، مانند راه رفتن، صورت می‌گیرد. کودکان سی پی ممکن است با علائم و نشانه‌های مختلفی روبرو شوند که باعث ایجاد مشکلات حرکتی متنوع از خفیف تا شدید می‌شود. سی پی بر اساس مناطق درگیری بدن به سه نوع شایع تقسیم می‌شود.

کوادرو پلژی: در این نوع سی پی هر چهار اندام یعنی هم هر دو اندام تحتانی و هم هر دو اندام فوقانی درگیر است. این نوع سی پی شدید ترین نوع است.

دای پلژی: در این نوع سی پی اندام های فوقانی مشکلی ندارند و یا خیلی خفیف درگیری دارند و اندام های تحتانی مشکل بیشتری دارند. والدین معمولا در ۷-۹ ماهگی که متوجه می شوند کودکشان نمی تواند بنشیند به این مشکل پی می برند.

همی پلژی: در این نوع سی پی، یک سمت بدن درگیر است. معمولا این کودکان به راه رفتن مستقل می رسند.

در انواع خفیف تر سی پی یک اندام فوقانی یا یک اندام تحتانی درگیر است و به آن مونو پلژی می گویند و کودک در انجام مهارت هایی که نیازمند دقت و سرعت است مشکل دارد.

 بدن کودک به صورت اسپاستیک (سفت) است یا هایپوتون (شل):

در رشد حرکتی کودکان سی پی، برخی موانع وجود دارند که از انجام حرکات به صورت روان توسط این کودکان باز می‌دارند. یکی از این موانع، اسپاستی سیتی است که باعث سفتی غیرارادی در اندام‌ها می‌شود و قدرت عضلات را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد. به عبارت دیگر، اندام‌های کودک به طور غیرارادی سفت می‌شود و انجام حرکات را مشکل می‌کند. اگر این اسپاستی سیتی وجود نداشته باشد، وضعیت حرکتی کودکان بهتر خواهد بود.

مهارت های شناختی و هوش کودک

همچنین، برای پیش‌بینی آینده این کودکان، باید به شرایط ذهنی و شناختی آنها نیز توجه کرد. کودکانی که هوش نرمالی دارند، حتی با درگیری مغزی بیشتر، می‌توانند با استفاده از تجهیزات کمکی در جامعه حرکت کنند.

بنابراین، به طور کلی می‌توان گفت که اگر کودکان کمتر درگیری بدنی داشته باشند و توان عضلات آنها به صورت اسپاستی سیتی نباشد و هوش طبیعی داشته باشند، انتظار می‌رود وضعیت حرکتی آنها در آینده بهبود یابد.

زمانبندی کسب مهارت‌های حرکتی در کودکان سی پی:

به طور کلی، زمانبندی کسب مراحل رشد حرکتی در این کودکان با کودکان عادی متفاوت است و همه آنها در مقایسه با کودکان عادی با تاخیر در کسب مهارت‌های حرکتی مواجه خواهند شد. اما ممکن است این تاخیر در میان انواع کودکان سی پی متفاوت باشد. به عنوان مثال، یک کودک سی پی ممکن است توانایی نشستن را تا یک سالگی بدست آورد، در حالی که کودک سی پی دیگر ممکن است توانایی نشستن مستقل را در دو سالگی کسب کند.

یا به عنوان مثال، یک کودک عادی ممکن است در ۱۲-۱۵ ماهگی بتواند راه برود. اما ممکن است یک کودک سی پی در سن ۳ سالگی یا بالاتر بتواند بدون کمک و به صورت مستقل قدم بردارد.

بنابراین، برخی از کودکان سی پی در آینده قادر خواهند بود فعالیت‌های خود را به صورت مستقل انجام دهند، اما برخی از کودکان با درگیری متوسط، شاید نتوانند مشابه افراد عادی فعالیت‌های خود را با دقت و سرعت انجام دهند. همچنین، کودکانی که درگیری بیشتری دارند، ممکن است نتوانند به صورت مستقل راه بروند، اما تحرک آنها با استفاده از چهار دست و پا یا با استفاده از وسایل کمکی می‌تواند هدف توانبخشی باشد.