بازی درمانی کودکان سندرم داون

                                                            تهیه شده توسط: گروه محتوایی تفاوتچی            نویسنده: امین فتحی

با وجود اینکه سندروم داون یک اختلال ژنتیکی است که قابل درمان نمی‌باشد، با استفاده از روش‌های کاردرمانی جسمی، می‌توان بهبودی در توانایی‌ها، استقلال و مهارت‌های کودکان مبتلا به این سندروم را ایجاد کرد. یکی از بهترین روش‌های کاربردی در کادرمانی ذهنی و جسمی این کودکان، بازی درمانی است. در این مقاله، می‌خواهیم به انواع بازی‌های مفید برای این گروه از کودکان بپردازیم.

بازی های مفید برای کاردرمانی سندروم داون

بازی‌های گروهی به رشد مهارت‌های اجتماعی کودکان کمک می‌کنند. در این بازی‌ها، نیاز است که به کودکان سندروم داون حس همکاری و کمک به یکدیگر القا شود. بازی‌های گروهی از مزایای زیر برخوردارند:

- تخلیه هیجانی کودکان
- تشویق آنها به حرکت و فعالیت بدنی
- تقویت عضلات
- بهبود هماهنگی دست‌ها، پاها و چشم‌ها

بازی‌هایی مانند دوچرخه‌سواری، طناب‌کشی و بازی‌های توپی مثل فوتبال، جزء بازی‌های گروهی هستند که بهبود مهارت‌ها و رشد جسمی و ذهنی کودکان را تسهیل می‌کنند.

خاله بازی

بازی‌هایی مانند "خاله بازی"، "دکتر بازی"، "معلم بازی" و "مامان بازی" و سایر بازی‌های مشابه می‌توانند به رشد اجتماعی کودکان مبتلا به سندروم داون کمک کنند. این کودکان در نقش‌پذیری مهارت بالایی دارند و این نقش‌ها می‌توانند به آسانی به آنها مفاهیم مختلف را آموزش دهند. بازی‌های نقش‌پذیری از این نوع برای کودکان ۲ تا ۴ سال بسیار مفید هستند.

چیدن پازل

برای این کودکان، پازل‌هایی با سطح ساده را تهیه کنید تا آنها را کلافه نکنند. چیدن پازل، به کودکان توانایی حل مسئله را آموزش می‌دهد و دقت و تمرکز آنها را افزایش می‌دهد. کمبود تمرکز، یکی از مشکلات یادگیری در کودکان سندروم داون است.

توپ بازی

هرگونه توپ، به هر اندازه و شکلی که باشد، برای کودکان سندروم داون مفید است. بازی با توپ، مهارت‌های دویدن، ایستادن، پریدن و پرتاب کردن را در کودکان تقویت می‌کند. علاوه بر این، بازی با توپ دارای مزایای دیگری نیز است، از جمله:

- تشویق کودک به حرکت و فعالیت بیشتر
- تقویت عضلات بدن
- هماهنگی عضلات دست و پا با چشم‌ها

حتی می‌توانید از توپ CP که برای درمان فلج مغزی کودکان استفاده می‌شود، برای بهبود مهارت‌های تعادلی و درمان تاخیر توسعه کودکان خود استفاده کنید.

آواز خواندن:

با خواندن شعر یا آواز، می‌توانید به کودکان کلمات جدید را آموزش دهید. یادگیری از طریق شعر و موسیقی برای بچه‌ها خسته کننده نیست. شما هم می‌توانید برای کودک خود شعر بخوانید و او را به خواندن آواز تشویق کنید. علاوه بر آموزش واژگان جدید، خواندن شعر می‌تواند یک مفهوم جدید را به این کودکان آموزش دهد.

بازی با اشیای واقعی:

شمردن، دسته‌بندی اشیا به صورت اشیای بزرگتر و کوچکتر، شمردن سکه یا مهره و غیره، برای آموزش مفاهیم ریاضی به این کودکان مفید است. به گفته دکتر احسان ذاکرین، متخصص کاردرمانی، کودکان با لمس اشیای واقعی می‌توانند این مهارت‌ها را بهتر یاد بگیرند. این بازی همراه با مزایای دیگری نیز است:

- کمک به بهبود حس لمس
- افزایش توانایی پردازش حسی کودک
- تقویت عضلات کوچک انگشتان در هنگام شمردن مهره، سکه و غیره
- کمک به رشد ذهنی
- سپس کودک می‌تواند اشیای واقعی موجود در محیط اطرافش مانند تعداد کتاب‌ها، قاشق‌ها، بشقاب‌ها و غیره را بشمارد.

عروسک:

بازی با عروسک، به ویژه با عروسک‌هایی که از نظر آناتومی به کودکان مبتلا به سندرم داون شباهت دارند، به آن‌ها کمک می‌کند تا خودشان را بهتر بشناسند. آنها می‌توانند شکل دهان، انگشتان و چشم‌های خود را در عروسک خود ببینند. بازی با عروسک، قدرت شناسایی، خودآگاهی و اعتماد به نفس را در این کودکان افزایش می‌دهد.

نقاشی کردن:

این یکی از تکنیک‌های رایج در کاردرمانی سندرم داون است. این فعالیت نه تنها لذت‌بخش و سرگرم‌کننده است، بلکه مهارت‌های زیر را نیز افزایش می‌دهد:

- درآوردن مدادهای رنگی از داخل جعبه و برگرداندن آنها به جای خود
- بهبود هماهنگی چشم و دست هنگام برداشتن و گذاشتن مدادهای رنگی در جعبه
- آشنایی با رنگ‌های مختلف
- بهبود مهارت‌های دستی ظریف مانند نگهداشتن مداد در دست

از آنجایی که همواره برای کودکان مبتلا به سندرم داون، بازی درمانی توصیه می‌شود، حتماً برای خرید اسباب بازی با کاردرمانگر کودکتان مشورت کنید. هنگام خرید اسباب بازی، می‌توانید موارد زیر را در نظر بگیرید:

- اسباب بازیی را بخرید که توانایی درگیر کردن چند حس را همزمان داشته باشد، مانند شنوایی، بینایی و لامسه. این نوع اسباب بازی‌ها باعث می‌شوند کودک به طور طبیعی خسته شود و همچنین به کاردرمانی حسی او کمک کند.
- برای درمان سندرم داون، اسباب بازی‌هایی را بخرید که بیش از یک عضو را درگیر کنند، به عنوان مثال کودک مجبور شود با هر دو دست آن را بگیرد. این اسباب بازی‌ها بهبود هماهنگی عضلات را تقویت می‌کنند.

- لگو و پازل‌هایی را که اندازه بزرگی دارند و کودک نمی‌تواند آنها را در دهان قرار دهد، به عنوان اسباب بازی مناسب برای افزایش خلاقیت و توانایی حل مسئله و کاردرمانی ذهنی در کودکان سندرم داون در نظر بگیرید.
- هنگام خرید اسباب بازی، به بودجه و فضایی که برای نگهداری آنها نیاز است، توجه کنید، زیرا کودک برای یادگیری مهارت‌های جدید به اسباب بازی‌های جدید نیاز دارد.

- اسباب بازی‌هایی را بخرید که می‌توانید در وضعیت‌های مختلف مانند نشسته، ایستاده و خوابیده از آنها استفاده کنید، زیرا این نوع اسباب بازی‌ها مناسب‌تر هستند.

- اسباب بازی‌هایی را بخرید که بادوام و برای کودک ایمن باشند. همچنین، بتوانید بعضی از آنها را به همراه خود بیرون از منزل ببرید.

- اسباب بازی‌ها نباید کسل کننده باشند و باید کودک را به تحرک و فعالیت بدنی تشویق کنند.

با امیدواریم که این مقاله به شما کمک کرده باشد تا با بازی درمانی کودکان سندرم داون آشنا شوید.